Kinderen hebben veel energie nodig om te groeien en elke dag actief te zijn. Tijdens hun groeispurten willen ze constant eten en ze lijken dat ook eindeloos te kunnen doen zonder te verdikken! Ze halen hun energie voornamelijk uit koolhydraten, de belangrijkste brandstof van de natuur. Koolhydraten zitten in veel verschillende voedingsmiddelen maar hun vorm kan een invloed hebben op wat er in het lichaam gebeurt. Dat kan een domino-effect hebben op het energieniveau en het gedrag. Om onze kinderen te helpen om de juiste brandstof binnen te krijgen, moeten we de glycemische index of GI onder de loep nemen.
Wat is de GI?
Glucose – de eenvoudigste vorm van koolhydraten – is de voorkeursbrandstof voor onze hersenen en rode bloedcellen, en de voornaamste energiebron voor onze spieren tijdens zware inspanningen. Ook ouders hebben koolhydraten nodig! Ze zijn van essentieel belang om onze kroost op tijd in bed te krijgen, hun naschoolse en andere activiteiten te organiseren of gewoon onze hersenen te laten multitasken en dat eindeloze to do-lijstje af te werken...
Koolhydraten komen voor in uiteenlopende voedingsmiddelen. Ze zijn het zetmeelrijke deel van onder andere rijst, brood, pasta en aardappelen. Ze zijn ook het bestanddeel dat ervoor zorgt dat voedingsmiddelen zoet smaken. Ze zitten van nature in fruit en melk, of kunnen als geraffineerde suikers worden toegevoegd. In dat geval worden ze geclassificeerd als vrije suikers (meer informatie over vrije suikers en suikers die van nature voorkomen, vind je in mijn vorige post). Niet alle koolhydraten worden op dezelfde manier gemaakt en het is belangrijk om te weten welke impact ze hebben op het lichaam wanneer ze worden verteerd. In dat opzicht kan de glycemische index of GI nuttig zijn. De GI is een manier om koolhydraatrijke voedingsmiddelen te rangschikken naarmate hun invloed op de bloedsuikerspiegel. Voedingsmiddelen met een hoge GI worden gekenmerkt door snelle koolhydraten en een hogere bloedsuikerspiegel. Voedingsmiddelen met een lage GI hebben veel minder invloed, omdat de glucose langzamer in de bloedbaan wordt afgegeven.
Een GI-waarde van ≥ 70 wordt als hoog beschouwd, een waarde van 56 t.e.m. 69 als gemiddeld en een waarde van ≤ 55 als laag (waarbij glucose = 100). Een appel heeft bijvoorbeeld een GI van 39, terwijl de GI van fruitsnoepjes 70 is. Het is echter belangrijk om op te merken dat de GI alleen geen maatstaf is voor hoe gezond een voedingsmiddel is. De GI geeft alleen aan hoe langzaam of snel het wordt verteerd. Sommige soorten fruit, zoals watermeloen, hebben een hoge GI. Chocolade heeft dan weer een lage GI, omdat het vet in de chocolade ervoor zorgt dat de koolhydraten minder snel vrijkomen.
Achter de schermen bepaalt insuline wat er met de glucose in het bloed gebeurt. Voor voedingsmiddelen met een hoge GI is er meer insuline nodig om de hogere piek in het bloedsuiker onder controle te houden. Idealiter blijft de bloedsuikerspiegel min of meer constant, zonder al te veel pieken en dalen, aangezien die een negatieve invloed kunnen hebben op het energieniveau. Deze effecten zijn ook merkbaar als onze kinderen veel tussendoortjes met snelle koolhydraten en dus een hoge GI eten. Ze zijn dan op een feestje niet in toom te houden, en even later moet je ze vanuit de auto volledig uitgeteld naar binnen dragen... Tussendoortjes met een lage GI worden langzamer afgebroken en kunnen daarom helpen om het energieniveau door de hele dag heen te regelen. Dat kan vooral voor ouders erg handig zijn. Tussendoortjes met een hoge GI kunnen leiden tot een crash van de bloedsuikerspiegel, met als gevolg knorrige kinderen van wie je niets meer gedaan krijgt. Het is ook belangrijk om na te gaan hoe gezond deze voedingsmiddelen zijn en welke rol ze spelen binnen de rest van de voeding. Het lijdt echter geen twijfel dat als het gaat om tussendoortjes, gezonde producten met een lage GI erg nuttig kunnen zijn.
